Bel Fıtığı Tedavisi
Bel fıtığı nedir?
Bel fıtığı bel omurları (beldeki kemikler) arasında bulunan disklerin olması gereken yerden bozulup genişleyerek dışarıya taşmasıdır. Disk dediğimiz yapılar daha yumuşak, kıkırdak benzeri yapılardır. Bu yapılar omurgamızda yük taşırlar. Hem bedenimizin ağırlığı, hem de günlük hayatımızda kaldırdığımız her ağırlık omurların arasındaki disklere yükler bindirir. Bu yükler taşıyabileceğimizden fazla olursa yani vücudumuzun kas gücünden, kemik gücünden fazla olursa o zaman disk yapısında önce bozulma olur, sonra da içinde ya da kenarında yırtık gelişir. Bu yırtık geliştikten sonra diskin yük taşıma kabiliyeti bozulur. Tüm bu değişikler aslında yaşilerledikçe herkeste ortaya çıkabilir. Ancak bazı kişilerin genetik yapısı, kas yapısı, günlük hayatında, işinde taşıdığı yükler nedeniyle bel fıtığı dediğimiz klinik tablo ortaya çıkar.
Bel fıtığı genellikle omurganın arka tarafına doğru çıkar. Beş tane bel omuru vardır ve bel omurlarının arasından sinir yapıları çıkar. Bu sinirler ayağımıza bacağımıza doğru uzanır. Eğer fıtık çıktığı yerden geçen sinire basacak kadar büyürse bacak ve ayak ağrısı, bacak ve ayakta uyuşma, elektriklenme, çekilme, yanma gibi şikayetler ortaya çıkabilir. Bu şikayetleri anlatıyorsa hasta bel ağrısının nedeninin bel fıtığı olması olasılığı artar. Ayakta ve bacakta güç kaybı gelişip gelişmediği önemlidir. Güç kaybı gelişmesinin değerlendirilmesi kas gücü testi ile belirlenir. Kas gücü testi sadece fizik muayene ile yapılabilir. Hastanın manyetik rezonas görüntüleme ile ne kadar büyük bir fıtığı olursa olsun, asıl önemli olan kas testinin sonucudur. Kas testi sonucu ile ve ağrının şekli ile tedavi kararı alınır.
Bel fıtığı tanısı nasıl konur?
Bel fıtığı bel omurlarının arasında bulunan disk dediğimiz yapıların büyümesi ve taşmasıdır. Bel fıtığı oluştuğu zaman, çok fazla büyür ve bulunduğu yere göre bel omurlarının arasından çıkan sinirlere bası yaparsa kalçaya, bacağa ve ayağa yayılan ağrı, elektriklenme ve uyuşmaya neden olur. Bu şikayetleri olan hastanın fıtığının büyük olduğu fizik muayene ve hasta hikayesinden anlaşılır. Hastaya gerçek tanısını koymak ve tam seviyeyi belirlemek için manyetik rezonas görüntüleme yanı MRI tetkiki yapılır. MR ile hastanın fıtığının yeri tespit edilir, büyüklüğü görülür. Düz grafiler, radyografilerle fıtık görülmez. Sadece düz grafiler fikir verebilir. Bu tanı testleri yapılsa da asıl önemli olan fizik muayenedir. Fizik muayenede hastanın ayrıntılı hikayesi alınır ve kas testi yapılıp kas güçleri ölçülür. Hastanın ayağında ya da bacağında güç kaybı varsa bu beldeki ya da bacaktaki, kalçadaki ağrıdan daha önemlidir. Ağrı tedavisi güçlü ilaçlarla ve fizik tedavi ile çoğu zaman sağlanabilir. Ama kas gücü kaybı geliştiyse bu güçsüzlük iyileşmeyebilir. Hastanın sonraki yaşamındaki konforu için güç kaybı kabuledilemez.
Bazı zamanlara güç kaybı yoğun ağrıya bağlı olabilir. Ağrı tedavisiyle de güç kaybı dönmüyorsa dikkatli olmak gerekir. Kas gücü kaybı hastanın amelyat olması gerektiğini gösterir. Kesin tanı için elektronöromiyografi (ENMG) denilen bir test daha yapılabilir. Çoğunlukla fıtıklar tek seviyede olmaz ve hastanın şikayetlerine neden olan fıtığın seviyesinin belirlenmesi ve doğru seviyenin amelyat edilmesi için de ENMG tetkiki gerekebilir. Bunu hastanın o andaki durumuna göre karar veririz. Hastanın kas gücü kaybı varsa hastaya amelyat cerrahi öneririz. Hastanın günlük yaşamının daha iyi olması için ya da kas gücü kaybının geri dönmesi ihtimali için ağrı tedavisi yaparız. Ağrı tedavisini ağızdan alınan ilaçlarla, bazı ağrı tedavisi için yaptığımız enjeksiyonlarla, yani algolojik işlemlerle yaparız. Hastaya omuriliğe fıtığın sinire bastığı yere ulaşacak algolojik enjeksiyonlar ultrason, skopi dediğimiz görüntüleme yöntemlerinin de yardımıyla yapılabilir. Bununla birlikte hastaya fizik tedavi uygulamaları elektrik akımları sıcak soğuk uygulamalar, lazer gibi tedaviler başlanabilir. Bazı dürümlarda füç kaybı gelişmemişse traksiyon, spinal dekompresyon cihazları tedavi için uygulanabilir. Bu uygulamalarla hastanın ağrısında gerileme olmuyorsa yine hastanın amelyat olması kararı alınabilir. Her hastanın durumu birbirinden farklıdır ve iyi bir takip ve kontrolle hastanın amelyat olması gerekliliği ortadan kalkabilir. Kalkmazsa hastanın doğru şekilde cerrahisi, operasyonu için beyin cerrahisi ile görüşmesi sağlanmalıdır.
Bel fıtığı tedavisi nasıl yapılır?
Bel fıtığının varlığı fizik muayene, manyetik rezonas görüntüleme (MR) ile belirlendikten sonra hastanın durumuna göre tedavi kararı verilir. Hastanın MR ile görünen fıtığı bazen ağrısına göre çok küçük olabilir, ya da ağrısına göre küçük olabilir. MR ile görünen fıtık büyüklüğünden çok muayene ile taspit ettiğimiz kas güçleri önemlidir. Kas güçleri yanında tabii ki hastanın günlük yaşamını belirgin kısıtlayan ağrısı varsa acil tedavisi gerekir. Bazı durumlarda kas gücü kaybına ve ağrıya bağlı hasta yürüyemez hale gelebilir, uyuyamayabilir. Bu ağrının acil geçirilip hastanın rahatlatılması çok önemlidir.
Ağrı için bazı ağızdan alınan ilaçlar, kalçadan yapılan enjeksiyonlar, ya da omuriliğe, sinirlere ulaşan enjeksiyonlar yani algolojik işlemler yapılabilir. Bu enjeksiyonları yaparken ultrason ya da skopi gibi cihazların kullanılması gerekebilir. Her şey belli bir sıra ile gider. En az girişimsel yöntemlerden başlayarak, derin enjeksiyonlar ve gerekirse cerrahi kararına giden bir tedavi algoritmesı, sırası vardır. Tüm bu tedavilerle birlikte yapılan fizik tedavi işlemleri hızlı iyileşmeyi sağlar. Bazı elektrik akımları, sıcak-soğuk uygulamalar, lazer gibi uygulamalar yapılabilir. Uygun hastalara traksiyon ya da spinal dekompresyon tedavileri uygulanabilir, manuel terapi yapılabilir. Bu tedavileri doğru zamanlaması iyileşme sürecine zarar vermemek için çok önemlidir. Hasta doğru takip edildiğinde ne zaman hangi tedavinin uygun olduğu en uygun şekilde karar verilebilir.
Hastanın kas testi yapıldığında mutlaka beyin cerrahisine yönlendirilmesi gerekir. Beyin cerrahisi ile birlikte ameliyatsız ya da ameliyatla takibine karar verilmesi uygun olur. Hastanın zaman kaybetmeden cerrahi olması gerekiyorsa bunun da doğru zamanda karar verilmesi gerekir. Cerrahi olmadan tedavi edilen ya da cerrahi olduktan sonra gelen hastalar için de egzersiz programlarının belirlenmesi gerekir. Hasta uygulanan tedaviyle iyileşme sürecine girdiyse hastalığın tekrarlamaması için doğru egzersizleri yapması, doğru spora (yüzme, pilates, yoga…) yönlendirilmesi ve bu konuda da takip edilmesi önemlidir. Tüm bu aşamalar hastayla ayrıntılı olarak konuşulur ve bilgi verilir. Kararlar, doktorla hasta tarafında birlikte alınır.
Bel fıtığı tedavisi fiyatı nedir?
Hastanın bel fıtığı tespit edildikten sonra hastaya hangi tedavilerin uygulanacağına kara verilir. Bu tedaviler fizik tedavi işlemleri ( sıcak-soğuk uygulamalar, lazer terapisi, tekar terapi, traksiyon tedavisi, manuel terapi, egzersiz tedavileri), enjeksiyonlar, ilaç tedavileri, algolojik ağrı tedavileri olabilir. Hastanın durumuna göre hangi tedavilerin uygulanacağına karar verilir. Bu tedaviler kombine olarak akut dönemde birlikte uygulanabilir. Hangi tedavilerin uygulanacağına göre tedavinin fiyatı belirlenir. Hastaya fiyatlandırma ayrıntılı olarak anlatılır. Cerrahi (amelyat, operasyon ) olmayacak hastanın 2 ay gibi bir süre takibi gerekebilir. Bu sürecin en başında ağrı tedavileri yapıldıktan sonra hastanın iyi bir egzersiz programına alınması gerekir. Bel fıtığı tedavi ile gerilerse tekrarlamaması için çevre kasların güçlü olması gerekir. O süreçte de hasta tedaviye egzersiz programını uygulayarak ya da pilates, yüzme gibi sprlara yönlendirilerek takip edilebilir. Hastanın kendine zarar vermeden spor yapması egzersiz yapması sağlanmalıdır.
