Nörolojik rehabilitasyon nedir?

Nörolojik rehabilitasyon, herhangi bir akut gelişmiş ya da kronik dönemde devam eden nörolojik hastalıkta çocuklara ve yetişkinlere uygulanan rehabilitasyon yöntemlerini içerir. Nörolojik rehabilitasyon hastalarının geçirdikleri hastalığa göre farklı vücut bölgelerinde farklı sorunlar olabilir. Kas güçsüzlüğü, eklem hareketinde kısıtlılık, yürüme bozukluğu, denge bozukluğu, konuşma bozukluğu, yutma bozukluğu, hatta yatağa bağımlı kalmaya kadar giden nörolojik sorunlarla karşımıza hasta çıkabilir. Bu sorunları tespit edip hastanın durumuna göre rehabilitasyon planı yapılır. Rehabilitasyon planı hastanın iyileşmesi ve nörolojik düzelmesi oldukça değişiklik ve gelişme gösterir. Bu plan değişikliği için hastanın aralıklı değerlendirilmesi, muayene edilmesi ve yeni ihtiyaçlarının doktor ve fizyoterapist tarafından belirlenmesi gerekir. Bu şekilde takip ve tedavi sürecinin doğru düzenlenmesi ile nörolojik rehabilitasyon süreci başarılı bir şekilde değerlendirilecektir. Rehabilitasyonu asıl amacı hastanın sahip olduğu özellikleri, kas iskelet sistemi- nörolojik kapasitesini olabileceği maksimum seviyeye çıkarmasını ve hatta bunu günlük yaşamında kullanmasını sağlamaktır.

Nörolojik rehabilitasyon nasıl yapılır?

Nörolojik rehabilitasyon dendiğinde bilinen fizik tedavi sistemlerinden çok egzersiz yoğun bir tedavinin uygulanması gerekir. Hastanın tedavi planı içinde elektrik akımlarıyla bazı kasların güçlendirilmesi olabilir ama tedavinin bu kısmının seansın sonunda ya da öncesinde fizyoterapistle egzersiz zamanını engellemiycek şekilde düzenlenmesi ugun olabilir. Bazı durumlarda hastanın nörolojik sorunlarına ek olarak eklem ağrıları kas ağrıları, ortopedik sorunlar eşlik edebilir. Nörolojik hastalıkların bir çoğunun ileri yaşta ortaya çıktığı düşünülürse bu kaçınılmazdır. Bu tarz kas iskelet sistemi ağrısına neden olacak sorunlar, diz ağrısı, kalça ağrısı, omuz ağrısı, bel ağrısı, bel fıtığı, eklemlerde kireçlenme (osteoartrit) gibi rehabilitasyon sürecini kötü yönde etkileyeceği için mutlaka doğru zamanda değerlendirilmeli ve acil olarak tedavi edilmelidir. Bunun için bir takım elektrik akımları sıcak soğuk uygulamalar, lazer gibi tedaviler uygulanabilir, ya da çok hızlı sonuç almak için ağrı tedavisi, enjeksiyonlar algolojik işlemler yapılması gerekebilir. Rehabilitasyona engel olacak, yavaşlatacak sorunların ortaya kaldırılmadığı durumlarda sürecin uzayacağı ve rehabilitasyon başarısının düşeceği unutulmamalıdır.

Nörolojik rehabilitasyon için hasta ayrıntılı olarak değerlendirilir muayene edilir. Hastanın kas güçleri, eklem hareket açıklıkları, yürümesi, postürü, oturma dengesi, ayaktaki dengesi, kollarının ve ellerinin güçsüzlüğü, ellerdeki becerisi, algısı, tedaviye katılımı hepsi tek tek değerlendirilir. Hastanın tüm bu yönlerden değerlendirilmesi sonrası nerde sorun varsa ve hangi sorunu daha önemliyse durumuna göre tedavi planı yapılır. Tedavi planının büyük kısmı doğru bölgelere yapılması gereken egzersiz planıdır. Hastanın tedavisinin doğru şekilde, doğru bölgelere yapılması, rehabilitasyon süresinin etkili bir şekilde geçirilmesi son derece önemlidir. Hastaların bazen, bazı kaslarında hastalığın tanısına bağlı olarak spastisitesi, kas kasılmaları olabilir. O zaman hastanın botulinum toksin uygulamasının yapılması gerekebilir. Bu uygulamanın zanamlaması, hangi kaslara hangi dozlarla yapılacağının belirlenmesi ve sürecin doğru takibinin yapılması nörolojik rehabilitasyon sürecini çok olumlu bir yönde dengeler.

Egzersizle birlikte hastanın bazı durumlarda tedaviye yardımcı olması için robotik tedavi sistemleri ve sanal rehabilitasyon sistemleri ve havuz terapisi alması gerekebilir. Romotik rehabilitasyon ve sanal rehabilitasyon sistemleri hem bacaklara, hem de kollara ve ellere uygulanabilir. Bu tedaviler için hastaların yine ayrıntılı değerlendirilerek hangi zamanda ve hangi kas güçleriyle bu tedavileri almasının seçimi önemlidir. Bu seçimi ancak doktor ve fizyoterapistin doğru değerlendirmesi sağlayabilir. Her hasta grubu bu tedaviler için uygun değildir. Hastaların gerçekten ihtiyaçları olduğu zamanda, ihtiyaçları olduğu kadar bu tedavilerin uygulanması tedavi sürecini hızlandırabilir ve en doğru sonuçlara ulaşılmasını sağlayabilir.

Nörolojik rehabilitasyon kimlere, hangi hasta gruplarına yapılır?

Kas iskelet sistemi, denge, yürüme sorunu olan tüm nörolojik hastalıklarda nörolojik rehabilitasyon etkilidir. En sık çalıştığımız hasta gruplarını şu şekilde özetleyebiliriz:

Yetişkin nörolojik hasta grupları:

• Hemipleji, beyin felci, beyin kanaması ya da beyinde damar tıkanıklığı
• Geriatrik, yaşlı grupta gelişen yürüme ve denge bozukluğu
• Parkinson hastalığı
• Multiple skleroz
• Yatakta herhangi bir nedenle uzun kalmış, yoğun bakımda kalmış hastalarda yürüme bozukluğu
• Parapleji, her iki bacakta herhangi bir nörolojik hastalıkta gelişebilecek güçsüzlük
• Tetrapleji, her iki kol ve bacakta herhangi bir nedenle gelişebilecek güçsüzlük
• Kas hastalıkları, miyopatiler
• Herediter paraparezi
• Herediter ataksi
• Distoni

Pediatrik- çocuk hasta grupları:

• Serebral palsi
• Miyopatiler
• Genetik bozukluklara bağlı yürüme bozuklukları
• Metabolik hastalıklara bağlı yürüme bozuklukları

Nörolojik rehabilitasyon fiyatı ve ücretlendirilmesi nasıl yapılır?

Hastaların değerlendirilmesi ve ayrıntılı muayenesi sonrası hangi tedavilerin uygulanacağı belirlenir. Hastanın günlük ne kadar süre egzerszi alacağı ve fizyoterapistle çalışacağı belirlenir. Bazen hastanın günde 2 seans tedavi alması gerekebilir. Bunun yanında robotik rehabilitasyon sistemlerine, havuz terapisine ya da sanal rehabilitasyon sistemlerine aynı anda girmesi gerekebilir. Hem kollarının hem de bacaklarının çalıştırılması gerekebilir. Hastanın herhangi bir ekleminde ağrı, eklem kısıtlılığı varsa o bölgelere fizik tedavi, elektrik akımları ugulaması ve sıcak soğuk uygulamalar gerekebilir. Belki o bölgelere ağrı tedavisi, algolojik işlemler, enjeksiyonlar yapılması gerekebilir. Tüm bu yönlerden değerlendirilen hastaya tedavi planı yapıldıktan sonra hastanın ödeyeceği ücret ortaya çıkar. Bu noktada hastayla ve yakınlarıyla konuşularak gerekli bilgilendirme yapılır ve tedavi planı son şekline ulaşır. Tabii bu seanslara katılımın gün içindeki zamanlaması ve katılım süreleri de belirlenmiş olur. Tedavinin şekli ücretlendirmedeki ve fiyattaki değişikliklere neden olur. Tedavi değişiklikleri yapıldığında hasta ve yakınları bilgilendirilerek ücret, fiyat değişiklikleri de bildirilir.